JAK KOMPOSTOWAĆ ODPADY ORGANICZNE!
Kompostowanie to stara metoda produkcji wartościowego nawozu organicznego – kompostu. Odpady organiczne są przetwarzane w czasie kompostowania przez rozmaite mikroorganizmy (też dżdżownice) do postaci prostych związków, które mogą wzbogacać glebę pod uprawę roślin.
Kompostować można w specjalnym kompostowniku przydomowym (do nabycia w sklepach ogrodniczych lub można wykonać samemu), jak też w otwartej pryzmie w ogrodzie.
Pryzma kompostowa to najprostszy sposób zagospodarowania odpadów organicznych. Odpady układa się bezpośrednio na ziemi, na spodzie można położyć grubsze gałązki, a pozostałe odpady układać na przemian rozdrobnione z grubszymi, można też przesypywać je ziemią lub starym kompostem.
Dół kompostowy to również prosty sposób na gromadzenie i przetwarzanie bioodpadów. Odpadki kuchenne i ogrodowe układa się w prostokątnym wykopie o głębokości ok. 40 cm. Dół kompostowy utrzymuje wilgoć lepiej niż pryzma, choć długotrwałe opady mogą doprowadzić do gnicia odpadów. Dobrze jest przykryć wypełniony dół słomą, sianem lub liśćmi.
Dla tworzenia się wartościowego kompostu ważne jest, aby zachować odpowiednie warunki:
- wybrać odpowiednie miejsce, nie przeszkadzające sąsiadom, w cieniu, osłonięte od wiatru na przepuszczalnym podłożu,
- należy zapewnić dostęp powietrza do kompostowanej masy, żeby zapobiec gniciu,
- trzeba zapewnić właściwą wilgotność kompostu nie może być zbyt suchy, można przy wysuszeniu polać wodą lub dodać wilgotnych odpadów, ani za wilgotny, bo grozi gniciem, wówczas można dodać odpadów bardziej suchych.
SUROWCE NADAJĄCE SIĘ NA KOMPOST
Odpady ogrodowe skoszona trawa, liście, drobne gałęzie, chwasty, spadłe owoce, resztki owoców i warzyw, odpady kuchenne (obierki z owoców i warzyw), stary, suchy chleb, fusy po herbacie i kawie, skorupki z jaj, i inne takie jak popiół z drewna, papier rozdrobniony.
Nie kompostujemy: odpadów mięsa, ryb, kości, zepsutej żywności, tłuszczy, płynnych resztek jedzenia (przyciągają szczury, myszy, muchy) odchodów zwierzęcych, tkanin, niedopałków, popiołu z węgla kamiennego i koksu, osadów przydomowych oczyszczalni ścieków.
SUROWCE NADAJĄCE SIĘ NA KOMPOST
ZAPACH – kompost zawsze będzie trochę czuć. Jeśli jednak zapach zaczyna przeszkadzać to znaczy, że coś jest nie w porządku:
- kwaśny zapach powstaje, gdy kompost jest zbyt mokry i przez to przewietrzanie jest zbyt słabe – należy dodać suszu i przemieszać kompost,
- zapach amoniaku powstaje, gdy w kompostowniku jest za dużo wilgotnych odpadków kuchennych lub ogrodowych bogatych w azot – należy dodać suszu ubogiego w składniki azotowe (słoma, siano, trociny itp.)
MUCHY – pojawiają się w świeżo składowanych odpadach (szczególnie resztkach kuchennych), po wzroście temperatury podczas rozkładu powinny zniknąć, można też polać górna warstwę odpadów gorącą wodą, ewentualnie można zakryć dokładnie świeże odpady.
GRYZONIE – przyciągają je świeże odpady, więc wymieszanie nowej warstwy ze starą i odpowiednie dozowanie suszu, przyspieszając rozkład zabezpieczą kompostownik przed gryzoniami i innymi zwierzętami.
PLEŚŃ – pojawienie się pleśni nie jest poważnym błędem, zdarza się gdy kompost pozostawiony był w spokoju przez kilka dni. Należy dbać o to, aby kompost miał stałe dostawy odpadów i żeby nie był zbyt wilgotny.
PREPARATY WSPOMAGAJĄCE KOMPOSTOWANIE
Można je kupić w sklepach ogrodniczych. Ich rolą jest przyspieszanie kompostowania, uregulowanie stosunków węgla do azotu, niedopuszczanie do rozwoju organizmów chorobotwórczych, czy kiełkowania nasion chwastów, regulowanie odczynu pH kompostu, poprawa jakości kompostu. Do kompostownika można też włożyć specjalne gatunki dżdżownic, które znacznie przyspieszają i udoskonalają proces kompostowania bioodpadów.
Kompostowniki i pryzmy warto zakładać pod bzem czarnym, leszczyną, kaliną koralową, grabem, sprzyjają one reakcjom w kompostowanym materiale. Dla zwiększenia zawartości azotu w kompoście, pryzmę można obsiać łubinem. Fusy od kawy natomiast przywabiają do kompostu dżdżownice, które przetwarzają masę biologiczną.
Zachęcamy do kompostowania odpadów w przydomowych kompostownikach. Obecnie ludzie coraz częściej chcą żyć w zgodzie z prawami natury, dbając o swoje zdrowie i środowisko, w którym żyją. Wykorzystywanie do uprawy roślin kompostu jest jednym ze sposobów zdrowego stylu życia.